2.1.2.
Sürdürülebilirlik yönetimi ve uygulamaları, firmaların sürdürülebilirlik stratejilerini ve yol haritalarını belirlemesini, uygulamasını ve izlemesini sağlayan bir süreçtir. Bu süreç, sürdürülebilirlik politikalarının oluşturulması, tedarik zinciri yönetimi, risk değerlendirmesi, performans izleme ve raporlama gibi adımları içerir. Firmalar, sürdürülebilirlik yönetimi sürecini bütünleştirerek uzun vadeli başarılarını güvence altına alabilirler.
Sürdürülebilirliği bir iş stratejisi olarak benimseyen firmaların, bu dönüşümü başarıyla tamamlamak için aşağıdaki belirli adımları takip etmesi beklemektedir:
- Sürdürülebilirlik Yönetiminin Benimsenmesi: İlk adım, firmanın sürdürülebilirlik yönetimini benimsemesi ve bu çerçevede vizyon ve misyonunu sürdürülebilirlik ilkeleriyle uyumlu hale getirerek strateji ve yol haritasını uygulamaya koymasıdır. Bu sayede, tüm çalışanlar ve paydaşlar, firmanın sürdürülebilirliğe olan bağlılığını net bir şekilde anlayabilirler. Sürdürülebilirlik yönetimine, sürdürülebilirlik ilkeleri çerçevesinde düzenlenen faaliyetlerin beyanı ve iletişimin yapılması ve firmanın finansman altyapısını düzenlemesi de dahildir.
- Kurumsal Kapasite Geliştirme ve Eğitim: Vizyon ve misyonun güncellemesinden sonra, firmanın sürdürülebilirlik hedeflerini ve stratejilerini belirlemek için gerekli birimler kurulmalıdır. Bu birimler, üst yönetim, stratejik planlama, sürdürülebilirlik birimi, tasarım ve üretim, kalite kontrol, pazarlama ve müşteri ilişkileri, satın alma ve tedarik birimleri, bilgi işlem ve destek birimleri, depolama ve lojistik, insan kaynakları ve kurumsal iletişim gibi farklı departmanlardan uzmanları içerebilir. İlgili çalışanların müşteri ve diğer paydaşlarla iletişimde firmanın sürdürülebilirlik yaklaşımını yansıtmasına ayrıca önem verilmelidir.
- Sürdürülebilirlik Uygulamalarının Benimsenmesi: Çalışanların sürdürülebilirlik yaklaşımını benimsediğinden emin olunduktan sonra, firmanın tüm faaliyetleri sürdürülebilirlik ilkeleri doğrultusunda yeniden düzenlenmelidir. Üretim ve operasyonel altyapının teknolojik yatırımlarla geliştirilmesi, dijitalleşme yatırımlarının yapılması, atık yönetimi, karbon yönetimi, lojistik yönetimini gibi sürdürülebilirliğin her alanında firmanın kendi koşullarına özgü uygulamalar geliştirilmesi beklenmektedir.
- Sürdürülebilirlik İş Modeli Geliştirme: Sürdürülebilirlik uygulamalarına geçmiş olan firma mutlaka mevcut iş modellerini de bu çerçevede uyumlaştırmalıdır. Tedarikçi ve alıcılarla iletişim, dijital ürün pasaportu ile izlenebilirlik ve yeni sertifikasyon süreçleri, yapılan yatırımları görünür hale getirecek ve firmanın rekabetçiliğini artıracaktır.
|
Firmanın vizyon ve misyonunu yeniden düzenleyerek sürdürülebilirlik ilkelerine uyumlu hale getirmesi
|
|
Sürdürülebilirlik ilkeleri ile uyumlu olarak belirlenen vizyon ve misyona katkıda bulunacak şekilde sürdürülebilirlik hedeflerinin belirlenmesi
|
|
Sürdürülebilirlik hedeflerini gerçekleştirmeyi ve firmanın sürdürülebilir bir iş modeli ile tedarik zincirine uyumlanmasını hedefleyen, çalışanların da sahipleneceği bir strateji ve yol haritasının oluşturulması, uygulanması, izlenmesi & doğrulanması
|
|
Kurumsal Sürdürülebilirlik Raporlaması: Mevzuata dayalı standartlara uygun kurumsal sürdürülebilirlik raporlaması için kurumsal kapasitenin geliştirilmesi
Etiketleme: Çevresel etiketleme programlarına katılım ve sertifikasyon
Sürdürülebilirlikle ilgili finansman yönetim kabiliyetinin geliştirilmesi, desteklerin takip edilmesi ve proje geliştirilmesi
İklim değişikliği ve sürdürülebilirlik risklerinin orta ve uzun vade etkilerinin değerlendirilerek önlem alınması
|
Sürdürülebilirlik Odaklı Vizyon ve Misyonun Benimsenmesi
Doğrudan Sorumlu Birimler:
✓ Stratejik Planlama
Sürdürülebilirlik kavramlarının ve sürdürülebilirlik mevzuatını oluşturan politika belgeleri ve ulusal-uluslararası anlaşmaların incelenerek, firma olarak bualanda nasıl bir katkıda bulunulabileceğininbelirlenmesi, firmanın sürdürülebilirlik yolculuğunda ilk aşamadır. Bu aşamada, sürdürülebilirliğin aslında ne olduğu ve firmalardan ne beklenildiği doğru anlaşılarak bu yaklaşımın firmanın vizyon ve misyonuna dahil edilmesi beklenmektedir.
Sürdürülebilirlik Hedeflerinin Belirlenmesi
Doğrudan Sorumlu Birimler:
✓ Stratejik Planlama
✓ Sürdürülebilirlik Birimi
Her bir firmanın, kendi üretim ve tedarik zinciri koşulları çerçevesinde, karbon ayak izi, su kullanımı, atık üretimi, enerji tüketimi gibi somut ve ölçülebilir göstergeleri belirleme sürecidir. Hedeflere ulaşmak için gerçekçi bir zaman çizelgesi oluşturulmalıdır. Belirlenen göstergeler düzenli olarak ölçülmeli ve kaydedilmelidir. Toplanan veriler analiz edilmeli ve sürdürülebilirlik performansının gidişatı değerlendirilmelidir.
Sürdürülebilirlik Stratejisi & Yol Haritasının Geliştirilmesi
Doğrudan Sorumlu Birimler:
✓ Stratejik Planlama
✓ Sürdürülebilirlik Birimi
Sürdürülebilirlik stratejisi, firmanın vizyonu ve misyonu ile sürdürülebilirlik hedefleriyle ve genel olarak firmanın değerleriyle uyumlu olmalıdır. Bu nedenle, ilk adım, firmanın çevresel ve sosyal sorumluluk anlayışını netleştirmektir. Strateji ve yol haritası oluşturma sürecine çalışanlar, müşteriler, tedarikçiler ve diğer paydaşlar dahil edilmelidir. Bu sayede, farklı bakış açıları ve fikirler değerlendirilerek daha kapsamlı bir strateji ve yol haritası oluşturulabilir. Üretim ve tedarik zincirindeki hammadde, enerji ve su kullanımı gibi unsurlar analiz edilerek, sürdürülebilirlik açısından iyileştirilebilecek alanlar belirlenmelidir. Geliştirilen stratejinin ve yol haritasının uygulanması ve sonrasında düzenli izleme yapılması da gerekmektedir.
Sürdürülebilirlik Olgunluğunun Mevzuata Uygun Beyan Edilmesi
Doğrudan Sorumlu Birimler:
✓ Stratejik Planlama
✓ Sürdürülebilirlik Birimi
✓ Finans ve Muhasebe
Sürdürülebilirlikte firmanın geldiği aşamanın alıcılara, müşterilere ve diğer paydaşlara beyan edilmesinde de uluslararası pazarlarda – gerek AB gerekse diğer ihracat pazarlarında – yürürlükte olan mevzuata uygun beyan süreci, yapılan çalışmaların bilinirliği ve rakipler karşısında bir adım öne geçme açısından önemlidir. Kurumsal raporlama süreçlerinde, ülkemiz mevzuatının da uyum sağladığı Kurumsal Sürdürülebilirlik Raporlaması zorunlu hale gelmişken, çevresel etiketleme programlarına katılarak gerekli sertifikaları edinmek, firmanın rekabet gücünü önemli ölçüde artıracaktır.
Fasikül 7’de bu konu detaylı bir şekilde anlatılmaktadır.
Sürdürülebilirliğin Finansmanı
Doğrudan Sorumlu Birimler:
✓ Stratejik Planlama
✓ Finans ve Muhasebe
Sürdürülebilirlik Stratejisinin ve Yol Haritasının Oluşturulması esnasında, bu çalışmayı destekleyecek şekilde faaliyetlerin belirlenmesinde öncelikle maliyetlerin belirlenmesi, firmanın finans yönetimine uygun şekilde faaliyetlerin planlanması ve gerektiğinde finansman kaynağı bulunması, sürdürülebilirlik yönetiminin vazgeçilmez bir adımıdır.
Sürdürülebilirlikte Risk Yönetimi
Doğrudan Sorumlu Birimler:
✓ Stratejik Planlama
✓ Sürdürülebilirlik Birimi
Firmanın tedarik ettiği ve ürettiği ürünler, firmanın lokasyonu ve lojistik koşulları, satış yapılan pazarlardaki gelişmeler, sürdürülebilirlik riskleri ve iklim değişikliği vb. açısından değerlendirilmeli ve önlem alınmalıdır.
