2.7.1.
Sürdürülebilirlik beyanı, bir şirketin sürdürülebilirlik stratejilerini, faaliyetlerini ve hedeflerini açık ve şeffaf bir şekilde kamuoyuna sunması anlamına gelir. Bu beyanlar, şirketlerin çevresel, sosyal ve ekonomik etkilerini değerlendirmelerini ve sorumlu bir şekilde hareket etmelerini gösterir.
Sürdürülebilirlik Beyanında 3 Temel Adım!
Sürdürülebilirlik beyanında temel hedef, yanıltıcı beyanlardan sakınarak firmanın sürdürülebilirlik hedeflerini doğru aktarmasıdır. Bunun için aşağıdaki adımların takip edilmesi önemlidir:
- Mevcut durum analizi ve sürdürülebilirlik beyanının içeriğine göre iş süreçlerinin düzenlenmesi: Kurumsal ve ürün bazlı farklılaşan sürdürülebililrik beyanı, sertifikalar ve standartların içeriğine göre firmanın iş süreçlerinin şekillenmesi önemlidir. Beyan sürecinin, çevresel, sosyal ve yönetişim açısından da farklılaştığı dikkate alınarak, firmanın ilgili tüm birimlerinin koordinasyon halinde hareket etmesi gerektiği akılda tutulmalıdır.
- Paydaşlarla iş birliği ve beyan sürecinde edinilen sertifikanın en uygun sertifika olması önemlidir: Her sertifikanın halihazırda yürürlülükte olan sürdürülebilirlik mevzuat ve düzenlemelerini karşılamadığından hareketle ve yanıltıcı sertifikalara yönelik oluşan hassasiyetler dikkate alınarak, hangi sertifikanın alınacağına dair alıcı ve diğer paydaşlarla iletişim halinde karar verilmesi gerekebilir.
- Risk analizi ve sürekli iyileştirme yaklaşımı ile sürdürülebilirlik beyanınının her yıl güncellenmesi gerektiği unutulmamalıdır: Sürdürülebilirlik beyanın her yıl yapılması gerektiğinden hareketle, sürdürülebilirliğin ilgili mevzuat ve düzenlemelerle yaşayan ve firmanın bu mevzuat ve düzenlemelere uyum sağlaması çabası ile yaşanan bir süreç olduğu her zaman akılda tutulmalıdır.
Hazır giyim sektörü hem çevresel etkileri hem de sosyal sorumluluk açısından oldukça önemli bir sektördür. Günümüzde tüketiciler, satın aldıkları ürünlerin işlevselliğinin yanı sıra etik ve çevre dostu olmasına da önem vermektedir. Bu bilinçlenme, hazır giyim firmalarını yalnızca sürdürülebilirlik uygulamalarına yöneltmekle kalmaz, aynı zamanda şirketlerin misyon ve değerlerini sürdürülebilirlik ilkeleriyle entegre etmelerini teşvik etmektedir. Firmaların misyon ve değerlerini sürdürülebilirlikle ilişkilendirmesi, sektörün geleceği ve tüketici algısı açısından büyük önem taşımaktadır.
Sürdürülebilir Beyanında Atılacak Adımlar:
|
Sürdürülebilir İş Modeline Geçiş Yapmak:
Sürdürülebilir iş modeline geçiş yapmak isteyen bir firma, öncelikle tedarik zincirindeki konumunu belirleyerek buna uygun bir iş planı yapmalıdır.
- Sadece iç piyasaya üretim yapan firmalar: Sürdürülebilirlik beyanlarını iç mevzuata uygun bir çerçevede yapmaktan sorumludurlar. Bu aşamada ülkemizin gerek AB ile Gümrük Birliği çerçevesinde AB mevzuatına uyum süreci, gerekse Birleşmiş Milletler Kalkınma Hedefleri çerçevesinde sürdürülebilirlik hedeflerinin bir sorumluluk olarak üst yaklaşım olduğunu hatırda tutarak hazırlık yapmaları önerilir.
- AB’ye ihracat yapan veya bu firmalara tedarik yapan firmalar: AB'nin sürdürülebilirlik beyanı mevzuatı olan Kurumsal Sürdürülebilirlik Raporlaması Direktifinde yer alan standartlara uyum sağlamayı ilk etapta hedef olarak belirlemelidirler.
|
|
Sürdürülebilirlik Sorumluluklarına Dair İş Planı Yaparak Hedeflere Dair Yol Haritası Oluşturmak:
Sürdürülebilirlik sorumluluklarını oluşturan mevzuat ve düzenlemelere uyum belirli bir yatırım ve planlama gerektirmektedir. Yapılacak iş planı ile hedeflerin belirlenmesi ve bu hedeflerin gerçekleşmesine yönelik yol haritası çizilir.
|
|
Sürdürülebilirlik Olgunluğunun Sertifikalandırılması, Etiketlenmesi ve Raporlanması:
Sürdürülebilirlik mevzuat ve düzenlemelerine uyum sağlayan firmaların bu durumu her bir alan bazında kabul gören uluslararası ve AB kaynaklı sertifikalandırma programı ile kanıtlaması, bunu ürününde etiketlendirmesi ve raporlaması beklenir.
|
|
Sürdürülebilirlik Düzeyinin - Kapasitesinin Paydaşlarla İletişiminin Yapılması:
Paydaşlarla iletişimin etkili kılınması, sürdürülebilirliğin bir ürün pazarlama aracı olarak da firmayı bir adım öne çıkaracağı akılda tutulmalıdır.
|
Firma Misyonun ve Değerlerinin Sürdürülebilirlikle İlişkilendirilmesi
Geçmişte sürdürülebilirlik beyanları çoğunlukla gönüllüydü ve sınırlı bilgiler içerirdi. Şirketler sadece çevresel performanslarını belirtir, genellikle geniş kapsamlı sosyal ya da ekonomik etkilerini açıklamazlardı. Sürdürülebilirlik beyanları günümüzde stratejik raporlama, ESG (Environmental, Social, Governance) raporları ve döngüsel ekonomi yaklaşımlarına dayanmaktadır. Sürdürülebilirlik beyanlarının daha şeffaf, detaylı ve veri odaklı hale gelmesi sonucu firmalar artık sadece çevresel etkilerini değil, aynı zamanda sosyal sorumluluklarını da izlenebilirlik ve hesap verebilirlik ilkeleri doğrultusunda kamuoyuna sunmak durumundadırlar. Ayrıca dijitalleşme ve büyük veri analitiği sayesinde şirketler daha şeffaf, izlenebilir ve ölçülebilir hedefler sunabiliyor.
Sürdürülebilirlik odaklı bir misyon, firmaların sadece kar elde etmeyi değil, aynı zamanda çevresel ve sosyal sorumluluklarını da yerine getirmeyi hedefleyen bir yolculuğa çıkmasını sağlar. Bu misyon, firmanın tüm faaliyetlerini yönlendirir ve uzun vadeli başarısını sağlar. Hazır giyim firmalarının misyon ve değerlerini sürdürülebilirlik odaklı hale getirmeleri, sektördeki dönüşümün temelini oluşturur. Bu, sadece çevresel değil, aynı zamanda sosyal ve ekonomik etkileri de göz önünde bulunduran kapsamlı bir yaklaşım gerektirir.
Firmalar, üretim süreçlerinde doğal kaynakları koruyan, atık miktarını azaltan ve yenilenebilir enerji kaynaklarını kullanan teknolojileri benimseyerek başlayabilirler. Organik pamuk, tencel gibi sürdürülebilir malzemelerin tercih edilmesi, kimyasal atık oluşumunu önler ve çalışan sağlığını korur. Ürünlerin tasarımı, uzun ömürlü, tamir edilebilir ve geri dönüştürülebilir olacak şekilde optimize edilmelidir. Tedarik zinciri şeffaflaştırılarak, tüm paydaşların sürdürülebilirlik performansı değerlendirilmeli ve etik üretim ilkeleri benimsenmelidir.
Tüketicilere doğru ve detaylı bilgi sunarak bilinçli tüketimi teşvik etmek de önemlidir. Firmalar, bu dönüşümü gerçekleştirirken çalışanlarını eğiterek, onların katılımını sağlayarak ve sürdürülebilirlik kültürünü firma genelinde yaygınlaştırarak daha güçlü bir etki yaratabilirler. Böylece, hazır giyim firmaları hem çevresel etkilerini azaltır hem de tüketicilerin güvenini kazanarak uzun vadede sürdürülebilir bir büyüme sağlayabilirler.
Sürdürülebilirlikle İlgili Strateji ve Taahhütlerin Belirlenmesi ve Açıklanması
Hazır giyim sektöründe sürdürülebilirlikle ilgili strateji ve taahhütlerin belirlenmesi ve açıklanması, bir firmanın çevresel ve sosyal etkilerini azaltmak için uzun vadeli bir yol haritası oluşturması anlamına gelir. Bu süreç, firmanın tüm faaliyetlerini sürdürülebilirlik ilkeleri doğrultusunda yeniden şekillendirmesini gerektirir.
Firmalarda Sürdürülebilirlik Stratejisi ve Taahhütlerin Belirlenme Süreci Nasıl Olmalıdır?
Hazır giyim firmalarında sürdürülebilirlik stratejisi ve taahhütlerinin belirlenme süreci, kapsamlı bir değerlendirme ve planlama aşamasını içerir. Bu süreç, firmanın tüm departmanlarını ve paydaşlarını kapsayacak şekilde yürütülmelidir. Firmalar, kapsamlı bir değerlendirme ve analiz süreci sonucunda sürdürülebilirlik stratejilerini ve taahhütlerini belirler. Bu stratejiler, firmanın çevresel ve sosyal etkilerini azaltmak, kaynakları verimli kullanmak ve uzun vadeli başarısını sağlamak için yol haritası niteliğindedir. Belirlenen bu stratejiler ve taahhütler, daha sonra farklı iletişim kanalları aracılığıyla tüm paydaşlara duyurulur. Firma, sürdürülebilirlik raporları, web sitesi, sosyal medya, basın bültenleri ve etkinlikler gibi çeşitli yöntemlerle şeffaflık ilkesini benimser ve taahhütlerinin arkasında durduğunu gösterir.
1. Sürdürülebilirlik Değerlendirmesi:
-
Paydaş Analizi: Müşteriler, çalışanlar, tedarikçiler, sivil toplum kuruluşları ve diğer paydaşların beklentileri ve endişeleri değerlendirilmelidir.
2. Hedef Belirleme:
-
SMART Hedefler: Spesifik, Ölçülebilir, Ulaşılabilir, Alakalı ve Zamanlanmış hedefler belirlenmelidir.
3. Strateji Geliştirme:
-
Stratejik Yaklaşımlar: Sürdürülebilirlik hedeflerine ulaşmak için farklı stratejik yaklaşımlar (örneğin, döngüsel ekonomi, yeşil inovasyon, sosyal sorumluluk projeleri) değerlendirilmelidir.
4. Taahhütlerin Açıklanması:
5. Uygulama ve Takip:
6. Sürekli İyileştirme:
Yönetim Desteği: Yüksek düzeyde yönetim desteği olmadan sürdürülebilirlik çabaları başarılı olamaz.
Çalışan Katılımı: Çalışanların sürdürülebilirlik süreçlerine dahil edilmesi, başarı için kritiktir.
Tedarik Zinciri Yönetimi: Tedarikçilerin de sürdürülebilirlik standartlarına uyması sağlanmalıdır.
Ölçülebilirlik: Hedeflerin ölçülebilir olması, ilerlemenin takip edilmesini sağlar.
Uzun Vadeli Düşünce: Sürdürülebilirlik, uzun vadeli bir yolculuktur. Kısa vadeli kazançlara odaklanmak yerine uzun vadeli hedeflere odaklanılmalıdır.
Sürdürülebilirlik stratejilerini açıklama yöntemleri, firmaların çevresel ve sosyal sorumluluklarına dair taahhütlerini paydaşlarıyla etkili bir şekilde paylaşmalarını sağlar. Bu yöntemler arasında sürdürülebilirlik raporları hazırlamak, firmanın web sitesi ve sosyal medya platformlarını kullanmak, basın bültenleri yayınlamak, etkinlikler düzenlemek, ürün etiketlerinde sürdürülebilirlik özelliklerini vurgulamak, çalışan eğitimleri düzenlemek ve tedarikçilerle iş birliği yapmak sayılabilir. Bu yöntemler sayesinde firmalar, tüketici güvenini artırır, marka itibarını güçlendirir, çalışan memnuniyetini yükseltir, yatırımcıları cezbeder ve yasal uyumluluklarını sağlar.
Sürdürülebilirlik Sertifikalarının Alınması ve Yayımlanması
Sürdürülebilirlik sertifikaları, bir firmanın çevresel, sosyal ve ekonomik performansını bağımsız bir kuruluş tarafından değerlendirilerek verilen belgelere denir. Hazır giyim sektöründe sürdürülebilirlik sertifikaları, bir firmanın çevresel ve sosyal sorumluluklarına verdiği önemi belirten önemli bir göstergedir.
Firmalar Alınacak Sürdürülebilirlik Sertifikalarını Belirlemek İçin Hangi Faktörleri Göz Önünde Bulundurmalıdır?
-
Firmanın çevresel, sosyal ve ekonomik hedefleri neler? Örneğin, işçi hakları, adil ticaret gibi konulara odaklanılıyorsa Fairtrade sertifikası daha uygun olabilir.
Firmalar Sürdürülebilirlik Sertifikası Almak İçin Nasıl Bir Yol İzlemeli?
Firmalar sürdürülebilirlik sertifikası alırken ilk olarak, faaliyet alanlarına, hedeflerine ve büyüklüklerine en uygun sertifikayı seçmelerine odaklanmalıdır. Ardından, başvuru, değerlendirme, sertifika alma ve yayımlama gibi süreçlerde izlenmesi gereken adımlar detaylandırılır. Bu süreç boyunca düzenli denetimlerle sertifikanın devamlılığı sağlanır. Her sertifikaya göre bazı farklılıklar olabilse de, bu bölüm firmaların genel sertifikalandırma sürecinde dikkat etmeleri gereken temel noktaları açıklar.
1. Sertifika Seçimi
- Firmanın Özellikleri: Firmanın faaliyet alanı, üretim süreçleri, hedefleri ve büyüklüğü gibi faktörler, uygun sertifikayı belirlemede önemlidir.
- Sertifika Kapsamı: Sertifikanın kapsamı, firmanın tüm faaliyetlerini veya belirli bir bölümünü kapsayabilir. Firma, kendi ihtiyaçlarına ve hedeflerine en uygun kapsamı seçmelidir.
- Sertifika Kuruluşunun Güvenirliği: Sertifika kuruluşunun akreditasyonu, uluslararası tanınırlığı ve geçmiş performansı gibi faktörler göz önünde bulundurulmalıdır.
2. Başvuru
- Başvuru Formu: Firma, seçtiği sertifika kuruluşunun web sitesinden başvuru formu doldurarak süreci başlatır.
- Gerekli Belgeler: Firma, üretim süreçleri, kullanılan hammaddeler, atıkyönetimi, enerji kullanımı gibi konularda detaylı bilgi içeren belgeleri sertifika kuruluşuna sunar.
3. Değerlendirme
- Belge İncelemesi: Sertifika kuruluşu, firmanın sunduğu belgeleri inceler ve uygunluk değerlendirmesi yapar.
- Tesis Ziyaretleri: Sertifika kuruluşunun uzmanları, firmanın üretim tesislerini ziyaret ederek yerinde incelemeler yapar.
- Görüşmeler: Firma yöneticileri ve çalışanlarıyla görüşmeler yaparak, sürdürülebilirlik uygulamaları hakkında daha fazla bilgi edinir.
4. Sertifika Verme
- Uygunluk Raporu: Değerlendirme sonuçlarına göre hazırlanan uygunluk raporunda, firmanın sertifika kriterlerine uygunluğu belirtilir.
- Sertifika Teslimi: Tüm kriterleri karşılayan firmalara sertifika verilir. Sertifika genellikle belirli bir süre için geçerlidir ve düzenli denetimlerle yenilenmesi gerekir.
5. Yayınlama
- Web Sitesi: Firma, web sitesinde sertifika logosunu ve ilgili bilgileri yayınlayarak, sürdürülebilirlik çabalarını tüm paydaşlarına duyurur.
- Ürün Etiketleri: Ürün etiketlerinde sertifika logosu yer alarak, tüketicilere ürünün sürdürülebilirlik standartlarına uygun olarak üretildiğini gösterir.
- Pazarlama Materyalleri: Broşürler, kataloglar ve diğer pazarlama materyallerinde sertifika bilgileri yer alarak, firmanın sürdürülebilirlik imajını güçlendirir.
- Sosyal Medya: Sosyal medya platformlarında sertifika haberleri paylaşarak, daha geniş kitlelere ulaşılır.
6. Düzenli Denetim
- Planlı Denetimler: Sertifikanın geçerliliğini korumak için sertifika kuruluşu,belirli aralıklarla firmaları denetler.
- Duyurulmamış Denetimler: Sertifika kuruluşu, beklenmedik zamanlarda firmaları denetleyerek, sistemin sürekliliğini kontrol eder.
- Düzeltme İşlemleri: Denetimler sonucunda eksiklikler tespit edilirse, firmanın bu eksiklikleri gidermesi için belirli bir süre verilir.
Sürdürülebilirlik Sertifikalarının Maliyeti Nelere Bağlıdır?
- Sertifika programı: Farklı sertifika programlarının farklı maliyetleri vardır.
-
Firmanın büyüklüğü: Firmanın büyüklüğü, üretim kapasitesi ve ürün çeşitliliği maliyeti etkileyebilir. Çok sayıda farklı ürün üreten firmalar için, her ürünün sertifikalandırılması gerekebilir. Bu durum, sertifika sürecinin karmaşıklığını artıracak ve maliyeti yükseltecektir.
-
Üretim tesislerinin sayısı ve lokasyonu: Birden fazla üretim tesisi varsa veya farklı ülkelerde üretim yapılıyorsa maliyet artabilir.
-
Yapılacak denetimlerin sıklığı: Düzenli denetimler için ek maliyetler oluşabilir. Denetim sıklığı, sertifika programına ve firmanın risk profiline göre belirlenir.
-
Danışmanlık hizmetleri: Firmalar, sertifika sürecinde dış danışmanlık hizmetlerinden yararlanabilirler.
