Çalışan Sağlığı ve Güvenliği
Hazır giyim sektörü, özellikle üretim aşamasında çalışanlar için belirli sağlık ve güvenlik risklerini beraberinde getiren bir alandır. Bu riskler, iş süreçlerinin doğası, kullanılan malzemeler ve çalışma koşullarından kaynaklanmaktadır. Çalışan sağlığı ve güvenliği, her işletmenin öncelikli konularından biri olmalıdır.
Hazır giyim sektöründe çalışan sağlığı ve güvenliği, bu sektörde çalışan kişilerin fiziksel, zihinsel ve sosyal olarak sağlıklı ve güvenli bir ortamda çalışabilmeleri için alınması gereken tüm önlemleri kapsayan bir kavramdır.
Çalışanların sağlıklı ve güvenli bir ortamda çalışmaları, iş kazaları ve meslek hastalıklarının önlenmesiyle doğrudan ilişkilidir. Bu durum hem çalışanların yaşam kalitesini artırır hem de işletmelerin iş gücünü korumasına yardımcı olur. Sağlıklı ve güvenli bir çalışma ortamında çalışanlar, daha verimli ve motive olduklarından üretim süreçleri olumlu etkilenir. Ayrıca, iş sağlığı ve güvenliğine verdiği önemle tanınan işletmeler hem çalışanlar hem de tüketiciler nezdinde daha güvenilir bir imaj oluşturur. Unutulmamalıdır ki, iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili yasal düzenlemelere uymak, işletmelerin cezai yaptırımlarla karşılaşmasını önleyen yasal bir zorunluluktur. Bu kapsamda firmaların yapması gereken birçok düzenleme ve elde edebileceği sertifikalar bulunmaktadır.
Firmalarda Yapılması Gereken Düzenlemeler Nelerdir?
Risk Değerlendirmesi
-
Tüm Risklerin Belirlenmesi: Fiziksel (gürültü, ısı, aydınlatma), kimyasal (boyalar, solventler), biyolojik (bakteriler, virüsler) ve psikolojik (stres, mobbing) tüm riskler detaylı bir şekilde belirlenmelidir.
-
Risklerin Değerlendirilmesi: Her bir risk için olası sonuçlar ve risk seviyesi belirlenerek önceliklendirme yapılmalıdır
-
Risk Azaltma Önlemleri: Belirlenen risklere göre uygun önlemler alınmalı ve düzenli olarak gözden geçirilmelidir.
İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetim Sistemi Kurulumu
Acil Durum Planları
- Detaylı Planlar: Yangın, deprem, kimyasal sızıntı gibi acil durumlar için detaylı planlar hazırlanmalı ve çalışanlar bu planlar doğrultusunda eğitilmelidir.
- Tatbikatlar: Acil durum planlarının etkinliğini test etmek için düzenli olarak tatbikatlar yapılmalıdır.
- İlk Yardım: İş yerinde ilk yardım ekipleri oluşturulmalı ve çalışanlara ilk yardım eğitimleri verilmelidir.
Kişisel Koruyucu Donanımlar (KKD)
- Gerekli KKD'ların Temini: Çalışanların görevlerine uygun olarak gerekli tüm KKD'lar (baret, gözlük, eldiven, maske vb.) temin edilmelidir.
- Doğru Kullanım: Çalışanların KKD'ları doğru kullanmaları konusunda eğitim verilmeli ve düzenli olarak kontrol edilmelidir.
Güvenli Çalışma Ortamları
- Fiziksel Ortam: Yeterli aydınlatma, havalandırma, ısı ve nem kontrolü, düzenli temizlik, kaymaz zeminler, ergonomik iş istasyonları gibi faktörlerle çalışanların fiziksel rahatlığı sağlanmalıdır.
- Kimyasal Maddeler: Tehlikeli kimyasal maddelerin güvenli saklanması, kullanımı ve bertarafı için gerekli önlemler alınmalıdır
- Makine ve Ekipman Güvenliği: Makinelerin düzenli bakımı, güvenlik bariyerlerinin kullanımı ve acil durdurma düğmelerinin erişilebilirliği gibi önlemlerle iş kazaları önlenmelidir.
Eğitim
- Temel Eğitimler: Tüm çalışanlara iş güvenliği konusunda temel eğitimler verilmelidir.
- Göreve Özel Eğitimler: Çalışanların görevlerine özel olarak riskler ve alınacak önlemler konusunda eğitimler verilmelidir.
- Sağlıklı Yaşam Eğitimleri: Beslenme, egzersiz, hijyen gibi konularda çalışanlar bilgilendirilmelidir.
- Düzenli Tekrarlar: Eğitimler düzenli aralıklarla tekrarlanarak bilginin taze tutulması sağlanmalıdır.
Psikolojik İyi Oluş
- Stres Yönetimi: Stres yönetimi eğitimleri ve programları düzenlenerek çalışanların psikolojik sağlığı desteklenmelidir.
- İş-Yaşam Dengesi: Esnek çalışma saatleri, uzaktan çalışma gibi seçeneklerle çalışanların iş ve özel hayatlarını dengelemelerine yardımcı olunmalıdır.
- Motivasyon: Çalışanların motivasyonunu artırmak için ödüllendirme programları, kariyer gelişim fırsatları gibi uygulamalar yapılmalıdır.
- Zorbalık ve Ayrımcılık: İş yerinde zorbalık ve ayrımcılığa karşı sıfır tolerans politikası uygulanmalı ve şikâyet mekanizmaları kurulmalıdır.
Sağlık Kontrolleri
- Periyodik Kontroller: Çalışanların sağlık durumlarını takip etmek için periyodik sağlık kontrolleri yapılmalıdır.
- Görev Değişikliği Kontrolleri: Görev değişikliği durumlarında sağlık kontrolleri tekrarlanmalıdır.
İletişim
- Açık İletişim: Çalışanlarla iş sağlığı ve güvenliği konularında açık ve düzenli iletişim kurulmalıdır.
- Görüş Alınması: Çalışanların görüş ve önerileri değerlendirilmelidir.
- Bilgilendirme: Yeni gelişmeler ve alınan önlemler hakkında çalışanlar bilgilendirilmelidir.
Kayıt Tutma
- İş Kazaları ve Meslek Hastalıkları: İş kazaları ve meslek hastalıkları ile ilgili detaylı kayıtlar tutulmalıdır.
- Alınan Önlemler: Alınan önlemler ve sonuçları kayıt altına alınmalıdır.
Yasal Uyum
- İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu: İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu ve ilgili yönetmeliklere tam olarak uyulmalıdır.
- Diğer Mevzuat: Diğer ilgili mevzuatlar (çevre mevzuatı, iş kanunu vb.) da dikkate alınmalıdır.
Firmalarda İş Sağlığı ve Güvenliği Takibi Kimler Tarafıdan Yapılmalıdır?
Bir firmada iş sağlığı ve güvenliği takibi, farklı rollerdeki kişilerin ortak çalışmasıyla gerçekleştirilmelidir:
| İşveren |
İş Sağlığı ve Güvenliği Uzmanı |
İşyeri Hekimi |
İş Güvenliği Teknikeri |
Çalışan Temsilcileri |
| İş sağlığı ve güvenliğinin en üst sorumlusudur. Gerekli kaynakları ayırmak, çalışanları eğitmek ve riskleri yönetmek gibi konularda aktif rol almalıdır. |
Risk değerlendirmesi yapmak, eğitim programları hazırlamak, acil durum planları oluşturmak gibi görevleri üstlenir. |
Çalışanların sağlık durumlarını takip etmek, periyodik muayeneler yapmak ve meslek hastalıklarının önlenmesi için çalışır. |
İşyeri hekimine yardımcı olmak, risk değerlendirmesi sonuçlarını uygulamak ve çalışanları bilgilendirmek gibi görevleri üstlenir. |
Çalışanların görüşlerini işveren ve diğer ilgililere iletmek, iş sağlığı ve güvenliği konularında çalışanları bilgilendirmek ve eğitimlerine katılmak gibi görevleri üstlenirler. |
İş Sağlığı ve Güvenliği Denetimleri
İş sağlığı ve güvenliği denetimleri, işyerindeki risklerin kontrol altında tutulup tutulmadığını değerlendirmek için düzenli olarak yapılmalıdır. Denetimler, işverenler, iş güvenliği uzmanları, çalışan temsilcileri ve yetkili dış denetim kuruluşları tarafından gerçekleştirilir. Firmanın risk düzeyine ve faaliyet gösterdiği sektöre göre denetim sıklığı değişmektedir. Genellikle yılda en az bir kez denetim yapılması önerilir. Bu sayede işyerinde olası riskler en aza indirgenir ve çalışanlar daha güvenli bir ortamda çalışabilirler.
