2.1.3.
Sürdürülebilirlik iş planının firma yönetimi tarafından ortaya konulmasına karşın, sürdürülebilirliğin firma faaliyetleriyle entegrasyonunda çalışanların yetkinliğinin de önemli katkıları bulunmaktadır. Organizasyonel anlamda kurumsal kapasitenin geliştirilmesi ve eğitim faaliyetleri, sürdürülebilirliğe geçiş kararının alınmasından sonra firmanın ikinci adımı olmalıdır.
Kurumsal Kapasite Geliştirme ve Eğitim’de Adımlar:
|
Sürdürülebilirlik alanında nitelikli istihdam sağlanarak firmada sürdürülebilirlik biriminin oluşturulması, firmanın sürdürülebilirlik stratejisi ve yol haritasına uygun yeniden yapılanarak mevcut birimlerin iyileştirilmesi ve yeni birimlerin oluşturulması
|
|
Tüm çalışanlara yönelik çevre, sosyal sorumluluk ve yönetişim konularında eğitim ve danışmanlık hizmeti verilmesi
|
|
Tasarımcılara yönelik eko-tasarım tüzüğü uygulamaları ve sürdürülebilirlik konularında eğitimler verilmesi ve sertifika programlarına katılımın sağlanması
|
|
Müşterilerle sürdürülebilirlik konularında iletişim kurabilmeye yönelik ilgili çalışanların desteklenmesi ve çalışanlara eğitimler verilmesi, firmanın sürdürülebilirlik kapasitesinin tanıtımı için bilgilendirme materyallerinin hazırlanması
|
Birimlerin Yeniden Oluşturulması
Doğrudan Sorumlu Birimler:
✓ Stratejik Planlama
✓ İnsan Kaynakları
Sürdürülebilirliği kurumsal bir kültür haline getirmek, sadece genel bir politika geliştirmenin ötesine geçmeyi gerektirir. Bu hedefe ulaşmak için firmalarda birimlerin sürdürülebilirlik bakış açısıyla yeniden oluşturulması ve birimlere özel stratejilerin ve hedeflerin belirlenmesi kritik önem taşır. Bu şekilde, her bir birim, sürdürülebilirlik hedeflerine katkıda bulunmak için sorumluluk alır ve hesap verebilirlik ilkesine göre hareket eder. Her birimin görev tanımlarına, sürdürülebilirlik ilkelerine ve hedeflerine uyumlu sorumluluklar eklenmelidir. Her birimde, sürdürülebilirlik uygulamalarından sorumlu bir görevli belirlenmelidir. Bu görevliler, birim içi sürdürülebilirlik hedeflerinin belirlenmesi, takip edilmesi ve raporlanması gibi konularda diğer çalışanları yönlendirmeli ve gerekli eğitimleri vermelidir. Farklı birimlerden temsilcilerden oluşan sürdürülebilirlik komiteleri kurulmalıdır. Bu komiteler, firmanın genel sürdürülebilirlik stratejisinin geliştirilmesinde, birimler arası koordinasyonun sağlanmasında ve uygulamaların takip edilmesinde rol oynamalıdır.
Sürdürülebilirlik Yönetimine Dahil Olması Gereken Departmanlar ve Görevleri Nedir?
Sürdürülebilirlik kültürünün firma içerisine entegre edilmesi, tüm departmanları ve çalışanları kapsayan bir dönüşüm sürecini beraberinde getirir. Bu noktada en önemli unsurlarından biri de departmanlar arası iş birliğidir. Her departman, kendi sorumluluk alanında sürdürülebilirlik uygulamaları geliştirmeli ve bu uygulamaların diğer departmanlarla uyumlu olmasını sağlamalıdır. Bu amaçla, düzenli iletişim ve koordinasyon mekanizmaları kurulmalıdır.
Tedarik Zinciri ve Satın Alma Ekipleri
Sürdürülebilir tedarik zinciri yönetimini sağlar.
Çevresel ve sosyal kriterlere uygun tedarikçi seçimi yapar.
Tedarik zincirinde sürdürülebilirlik performansını izler ve geliştirir.
Tedarik zincirini optimize ederek atık ve emisyonları azaltır.
Tedarikçilere sürdürülebilirlik uygulamaları konusunda eğitim ve destek verir.
İnsan Kaynakları Departmanı
Sürdürülebilir insan kaynakları politikalarını geliştirir ve uygular.
Çalışanların sürdürülebilirlik konusunda eğitim almasını sağlar.
Çalışan memnuniyeti ve sosyal sorumluluk projelerine katılımını teşvik eder.
Sürdürülebilirlik performansına dayalı bir performans değerlendirme sistemi geliştirir.
Sürdürülebilir bir iş ortamı oluşturmak için gerekli altyapı sağlar.
Müşteri İlişkileri ve Pazarlama Ekipleri
Sürdürülebilirlik çalışmalarını müşterilere ve kamuoyuna doğru bir şekilde aktarır.
Sürdürülebilirlik odaklı ürün ve hizmetlerin tanıtımını yapar.
Müşterilerin sürdürülebilirlik beklentilerini analiz eder ve bu doğrultuda stratejiler geliştirir.
Sürdürülebilir ürün ve hizmetlere yönelik pazar araştırmaları yapar.
Müşterilerle sürdürülebilirlik konusunda diyalog kurar ve geri bildirim toplar.
Finans ve Muhasebe Ekipleri
Sürdürülebilirlik yatırımlarının finansal analizini yapar ve kaynak sağlar.
Yatırımların geri dönüş süresini ve maliyet-fayda analizini değerlendirir.
Sürdürülebilirlik projelerine bütçe tahsisinde bulunur ve fonların etkin kullanılmasını takip eder.
Sürdürülebilirlik raporlaması için gerekli veriler toplar ve raporlar.
Firmanın çevresel, sosyal ve ekonomik performansını izler ve raporlar.
Yeşil finansman ve teşvik programlarından yararlanma fırsatlarını araştırır.
Sürdürülebilirlik performansına dayalı bir finansal modelleme sistemi geliştir.
Tasarım Ekipleri
Ürünlerin ve hizmetlerin tüm yaşam döngüsü boyunca çevresel ve sosyal etkilerini göz önünde bulundurarak tasarlar.
Sürdürülebilir malzemeler ve üretim yöntemleri kullanır.
Modüler ve geri dönüştürülebilir ürünler tasarlar.
Ürünler ve hizmetlerin kullanımının da sürdürülebilir olmasını sağlar.
Bilgi İşlem ve Dijitalleşme Ekipleri
Sürdürülebilirlik ile ilgili verilerin toplanmasını, işlenmesi ve analiz edilmesi için gerekli altyapıyı sağlar.
Sürdürülebilirlik performansını izlemek ve raporlamak için dijital araçlar geliştirir.
Enerji tasarrufu sağlayan veri merkezi ve IT altyapısı kurar.
Çalışanların uzaktan çalışma ve telekonferans gibi dijital araçları kullanmasını teşvik eder.
Sürdürülebilirlik ile ilgili farkındalığı artırmak için dijital platformlar kullanır.
Çalışanların Sürdürülebilirlik Konularında Eğitilmesi ve Motive Edilmesi
Doğrudan Sorumlu Birimler:
✓ İnsan Kaynakları
Tüm çalışanlar için sürdürülebilirlik kavramı, firmanın sürdürülebilirlik hedefleri ve uygulamaları hakkında düzenli eğitim programları organize edilmelidir.
Çalışanların sürdürülebilirlik uygulamalarına katılımları teşvik edilmelidir. Bu amaçla, fikir yarışmaları, farkındalık kampanyaları ve ödüllendirme programları düzenlenebilir. Sürdürülebilirlik uygulamalarına katkıda bulunan çalışanlar maddi ve manevi olarak ödüllendirilmelidir. Bu sayede, çalışanların motivasyonu ve bağlılığı artırılabilir.
Sürdürülebilirlik vizyon ve misyonu, firma çapında sahiplenilmelidir.
Sürdürülebilirlik vizyon ve misyonunu belirlemeden önce, firma yönetiminden başlayarak tüm çalışanların bu alandaki rol ve katkılarından haberdar olması gerekmektedir. Üst yönetmin südrdürülebilirlik stratejilerini aktif olarak desteklemesi ve liderlik göstermesi çok önemlidir. Yönetimin açık desteği, firmanın her kademesine bu stratejilerin öncelikli olduğunu gösterir. Daha sonrasında, birimlerin ihtiyaçları, eğitim, danışmanlık, nitelikli istihdam gibi uygun yöntemlerle tespit edilir ve giderilir.
Üst Yönetim:
- Sürdürülebilirlik misyon ve vizyonunu belirler.
- Stratejik planın-yol haritasının geliştirilmesine liderlik eder.
- Sürdürülebilirlik hedeflerinin firma stratejisiyle uyumlu olmasını sağlar.
- Gerekli kaynakların tahsisinde ve önemli kararların alınmasında sorumluluk alır.
- Çalışanlara ve paydaşlara ilham verir ve sürdürülebilirlik kültürünü teşvik eder.
Sürdürülebilirlik Ekibi:
- Sürdürülebilirlik politikalarının geliştirilmesi ve uygulanmasından sorumludur.
- Çevresel, sosyal ve ekonomik sürdürülebilirlilk konularında firmanın performansını izler ve raporlar.
- İlgili paydaşlarla (çalışanlar, tedarikçiler, müşteriler, topluluklar) iletişim sağlar ve iş birliği yapar.
- Sürdürülebilirlik eğitimleri ve farkındalık programları düzenler.
- Sürdürülebilirlik performansını geliştirmek için yeni projeler ve yatırımlar önerir.
Orta Düzey Yöneticiler:
- Sürdürülebilirlik hedeflerinin günlük operasyonlara entegrasyonundan sorumludur.
- Kendi departmanlarındaki sürdürülebilirlik uygulamalarının izler ve geliştirir.
- Çalışanları sürdürülebilirlik konusunda bilgilendirir ve eğitir.
- Sürdürülebilirlik performansını ölçmek ve raporlamak için göstergeler ve sistemler geliştirir.
- Çalışanlardan gelen geri bildirimleri dikkate alır ve gerekli düzeltmeleri yapar.
Çalışanlar:
- Sürdürülebilirlik uygulamalarının günlük operasyonlarda hayata geçirilmesinde aktif rol oynar.
- Sürdürülebilirlik politikalarına uygun davranışları benimser ve teşvik eder.
- Sürdürülebilirlik konusunda geri bildirim sağlar ve yenilikçi fikirler sunar.
- Birimlerin sürdürülebilirlik uygulamalarının geliştirilmesinde katkıda bulunur.
- Sürdürülebilirlik eğitimlerine katılır ve bilgilerini geliştirir.
Sürdürülebilir & Döngüsel Tasarım Kabiliyetinin Geliştirilmesi
Doğrudan Sorumlu Birimler:
✓ Stratejik Planlama
✓ İnsan Kaynakları
Sürdürülebilirliği uygulama ve faaliyetlerine dahil etmek isteyen firma, bu yeni dönemin ilkelerini tasarım anlamında benimsemeyi öncelikle kabul etmelidir. AB tarafından hazırlanan ve sürdürülebilirliğin esas uygulama içeriğini belirleyen Eko-Tasarım Yönetmeliği’nin asıl vurgusu sürdürülebilirliğin tasarımdan başladığı gerçeğidir. Bu açıdan firmanın tasarımcılarına özel olarak eğilmesi ve sürdürülebilirlik ilkelerinin tasarım kapasitesi olarak firmanın hem kurumsal yapısına hem de ürettiği ürünlerde yansıtılması gereklidir.
Müşteri İlişkileri Yönetimi Eğitimleri
Doğrudan Sorumlu Birimler:
✓ Stratejik Planlama
✓ Müşteri İlişkileri ve Pazarlama
Sürdürülebilirlik ilkelerini benimseyen firma, müşteri ilişkilerinde bu durumu yansıtacak yeni bir iletişim dili benimseyerek, bu alandaki yetkinliğini hem anlatabilmeli hem de bunu bir rekabet avantajı olarak pazarlayabilmelidir. Bu açıdan, müşterilerle ve/veya tüketicilerle doğrudan irtibat kuran başta müşteri ilişkileri ve pazarlama departmanları çalışanlarının şirket içi eğitim, oryantasyon programları vb. gibi faaliyetlerle desteklenmesi firmanın sürdürülebilirlikte kurumsal gelişimi açısından oldukça önemlidir.
