scroll
Sürdürülebilir Ürün Tasarımı

2.3.1

Sürdürülebilir Ürün Tasarımı

Sürdürülebilir ürün tasarımında öncelikler, AB’nin eko-tasarım ilkeleri çerçevesinde tasarıma yönelik planlama yaparak, ürünün yaşam döngüsü analizlerinin standartlar ve testler doğrultusunda ölçümlenmesini ve dijital iş süreçleri geliştirerek veri toplama, analiz etme ve raporlama araçlarıyla şeffaf bir şekilde beyan edilmesini ve yönetilmesini gerektirir.  

Bu yaklaşım, geleneksel tasarım süreçlerinden farklı olarak, tasarımcının moda anlayışını kökten değiştirmeyi ve hızlı moda yerine “yavaş moda”, “sürdürülebilir moda” ve “zamansız moda” gibi kavramları ön plana çıkaran yeni bir bakış açısı geliştirmesini zorunlu kılar. Sürdürülebilirlik anlayışı, tasarım sürecinden başlayarak, hammadde tedariki, üretim, nakliye, dağıtım, kullanım ve nihayetinde ürünün atık haline gelmesine kadar tüm iş süreçlerine etki eder ve bu süreçleri şekillendirir. 

Sürdürülebilir Tedarik Zinciri Oluşturulmasında 2 Temel Adım!

Sürdürülebilir ürün tasarımında planlama ve yönetim adımları, geleneksel anlamda tasarım sürecinin dışına çıkarak, hammadde tedariğinden üretime ve lojistiğe kadar tüm süreçleri kapsayan bütüncül bir yaklaşım belirtmeyi gerektirmektedir :

  • Sürdürülebilir Ürün Tasarımı Planlaması: Geleneksel ürün tasarımı denilince akla gelen stil, renkler, kalıp ve beden ölçüsü gibi kavramların yeni dönemde sürdürülebilirlik yaklaşımı ile yeni bir içeriğe kavuşması gerekecektir. Bu durum, tasarımcılar için köklü bir yaklaşım değişikliği anlamına da gelmektedir. "Yavaş moda" gibi tanımlarla da ifade edilen bu süreç için, öncelikle mevcut durumu ve sürdürülebilir ürün tasarımı için ihtiyaçları tanımlayan bir planlama süreci yürütülmelidir.
  • Sürdürülebilir Tedarik Zinciri Yönetimi: Sürdürülebilir ürün tasarımı, esas olarak tasarımcının yürüteceği bir süreç olurken, firmanın ilgili birimlerinin de interaktif bir şekilde rol alacağı iletişime dayalı yeni bir yapılanma öngörmektedir. Tasarımcı, stil-renkler-kalıp-beden ölçüsü gibi geleneksel tasarım kavramlarının yanı sıra sürdürülebilir ve geri dönüştürülmüş malzeme, ürünün çevresel ayak izi göstergelerini düşürecek yöntemler, ürünün geri dönüştürülmeye uygun aksesuarsız tasarım, ürünün kullanım ömrünü uzatmaya yönelik yaklaşımlar, tüketici tercihlerine göre ürünün dayanıklılığı gibi sürdürülebilirlik ilke ve kavramlarına aşina olmalı ve uygulamalıdır.
Sürdürülebilir ürün tasarımı yaklaşımını planlarken, AB’nin eko tasarım ilkelerine bağlı parametrelerin veri olarak firmada karşılığının da bulunması gerektiği, belki de firmanın üzerinde durması gereken en önemli konu olarak ortaya çıkmaktadır. Sürdürülebilir tasarım, tüm yaşam döngüsünü kapsayan bir yaklaşımla yapılması gerekirken, sürdürülebilir ürün tasarlayan tasarımcı, ürünün yaşam döngüsündeki tüm aşamaların veri olarak da alıcıya, tüketiciye ve ilgili paydaşlara sunulacağı ve bu durumun ürünün pazarda tercih edilmesinde etkili olacağı bilgisi ve farkındalığı ile hareket etmelidir.  

Sürdürülebilir Ürün Tasarımı Planlaması için;
"Sürdürülebilir Eko-Tasarım Kriterleri" çerçevesinde "Ürün Yaşam Döngüsü Analizi" ve "Standart ve test odaklı üretim"
 



Sürdürülebilir Ürün Tasarımı Yönetimi için;
Alıcılarla - tüketicilerle, veri bazlı dijital iş süreçleri yürütülmesi - "Veri oluşturma & analiz & raporlama"

Planlama aşamasında firmadaki mevcut durumun ortaya konulduktan sonra, sürdürülebilir ürün tasarımı yönetiminde kullanılacak araç ve simülasyonların devreye sokulması gerekecektir. Bu araç ve simülasyonlar, hazır giyim sektörü için dijital araçlar ve simülasyonlar olacaktır. Sürdürülebilir ürün tasarımının tüm aşamasında hazır giyim ürünü için dijitalleşme çok önemli bir role sahiptir.  

Sürdürülebilir Ürün Tasarlarken Planlama ve Yönetim Süreçlerinde Atılacak Adımlar: 

  • AB Eko-Tasarım Yönetmeliği ve Hazır Giyim İçin Eko-Tasarım İlkeleri

Ürün tasarımında sürdürülebilirliğin genel çerçevesini ortaya koyan Eko-Tasarım Yönetmeliği ve önümüzdeki iki-üç yıl içerisinde yürürlüğe girmesi beklenen hazır giyim sektörel eko-tasarım direktifi, sürdürülebilir hazır giyim ürününü tasarlarken en önemli başucu kitabı olacaktır.  

  • Ürün Yaşam Döngüsü ve Sürdürülebilir Tasarım 

Eko-Tasarım Yönetmeliği kapsamında bir hazır giyim ürüne ait sunulması beklenilen tasarım ilkeleri parametreleri, o ürünün ürün yaşam döngüsündeki tüm aşamaları kapsayacak niteliktedir. İlave olarak, geleneksel tasarımda üzerinde durulmayan yeniden kullanım, tamir gibi bazı parametrelerin de bu süreçte ölçülebilir veri olarak standartlaşması söz konusu olacaktır.  

  • Sürdürülebilir Ürün Tasarımında Kullanım Ömrü ve Geri Dönüşüm İlkeleri 

Geleneksel tasarım, ürünün sadece tüketici tarafından beğenilmesi ve fiyatının yine tüketici tarafından makul olmasına odaklanırken, sürdürülebilir ürün tasarımı, tüketicinin ürünü elden çıkarma süresine ve ürünün tüketici tarafından atılmasından sonraki süreçlere de odaklanmak durumundadır.  

  • Dijital Sürdürülebilir Tasarım Araçları ve Simülasyonlar 

Sürdürülebilir ürün tasarımda eko-tasarım ilkelerine ait parametrelerin ve ürün yaşam döngüsü göstergelerinin dijital araç ve simülasyonlarla sunulması, tasarım sürecini kolaylaştıracak ve yönetecek en önemli koşuldur. Dijital araçlar, aynı zamanda tedarik zincirinde izlenebilirliğin en önemli unsuru olan dijital ürün pasaportu ve üretimde sürdürülebilirlik için olmazsa olmaz konumundaki dijital prototipleme için de gereken en önemli yatırımlardır.